Xung quanh việc vỡ đường ống nước sạch sông Đà: “Đổ tại” địa chất nhưng không cần chuyên gia

Ống nước đường kính 1,6m dọc Đại lộ Thăng Long đã nhiều lần bị vỡ nhưng chưa được xử lý dứt điểm Bao ve to chuc su kien. Ảnh: Việt Nguyễn

 

Không chỉ là chuyện mất nước

 

Trong các năm 2012, 2013, đường ống nước sạch sông Đà - phục vụ chính cho Công ty CP Đầu tư xây dựng và kinh doanh nước sạch (Viwaco, Vinaconex) và một phần bán cho Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội – đã bị vỡ 4 lần. Mỗi sự cố như thế luôn khiến khoảng 70.000 khách hàng của Viwaco bị mất nước sinh hoạt.

 

Sự cố lần thứ 5 đã xảy ra chiều 1/4 tại địa phận huyện Thạch Thất. Đường ống D1600 bị vỡ, khiến nước phun xối xả lên mặt đất. Nhiều khu vực thuộc các quận Hà Đông, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Từ Liêm bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt. Có nơi đến chiều 3/4 mới được cấp nước trở lại.

 

Đường ống nước sạch sông Đà được đặt giữa đường cao tốc và đường gom của Đại lộ Thăng Long, dài xấp xỉ 30km, cấp nước cho khoảng 70.000 hộ gia đình, tổ chức. Lãnh đạo Viwaco cho biết, khi nâng công suất Nhà máy Nước sạch sông Đà sẽ phải triển khai một đường ống mới bằng thép, đặt nổi trên mặt đất, song song với đường ống ngầm hiện nay.

 

Những sự cố như vậy khiến hàng vạn khách hàng của Viwaco giật mình thon thót mỗi khi nghe tin vỡ ống, song cũng bộc lộ nhiều mối lo ngại khác. Trong vụ việc tương tự năm 2013, lãnh đạo Viwaco đã bày tỏ với PV Báo GĐ&XH một thực tế có phần “đáng sợ”. Ấy là, với một đường ống có đường kính tới 1,6m, nếu vỡ mà không xử lý kịp thời thì áp lực đủ mạnh để gây xói lở trên diện rộng.

 

Liên hệ với vụ đường Lê Văn Lương bị cắt đứt đôi tháng 8/2012 vì sự cố đường ống ngầm, ông Nguyễn Anh Việt – Giám đốc Viwaco cảnh báo: “Trong trường hợp để lâu không phát hiện được thì hỏng hết. Áp lực nước rất mạnh sẽ làm xói lở cục bộ, gây sụt Đại lộ Thăng Long. Lúc ấy đền bù thì chết tiền!”.

 

Trả lời báo chí, ông Nguyễn Sỹ Trung, Kỹ sư trưởng Dự án mở rộng và hoàn thiện đường Láng - Hòa Lạc (Viện Khoa học và công nghệ GTVT) cũng phân tích: “Khi đường ống nước sông Đà được thi công, tôi đã nhiều lần cảnh báo chủ đầu tư cùng đơn vị thiết kế dự án về địa chất yếu, nhưng họ “phớt lờ” và cứ làm mà không xử lý nền đất yếu”.

 

Ngoài ra, theo ông Trung, ở các nước tiên tiến trên thế giới, đường ống dẫn nước sinh hoạt đều không áp dụng công nghệ vật liệu làm bằng sợi thủy tinh như tại dự án cấp nước mặt sông Đà.

Và với sự cố mới nhất, yếu tố “nền địa chất yếu” lại được đem ra đổ lỗi. Nhưng ít người có trách nhiệm liên quan thừa nhận một thực tế rằng, nền địa chất (nếu có yếu) đã tồn tại trước đường ống nước.

Kêu thì kêu, nhưng…

Trả lời PV Báo GĐ&XH ngày 3/4, ông Nguyễn Anh Việt khẳng định: “Viwaco chỉ nhận nước về bán, còn việc vỡ ống thì đơn vị khác chịu trách nhiệm nên Viwaco không tìm hiểu rõ lắm. Điều tra nguyên nhân vỡ ống cũng do đơn vị khác làm”. Theo ông Việt, chịu trách nhiệm cho vấn đề này là Công ty Nước sạch Sông Đà. Thậm chí, ông Việt còn bày tỏ: “Chúng tôi bức xúc lắm. Vỡ đường ống nước khiến chúng tôi bị ảnh hưởng đến doanh thu, khách hàng thì khiếu nại”.

“Quả bóng” trách nhiệm hiện không rõ đang nằm ở đâu, nhưng nỗi khổ của người dân thì nhìn thấy ngay được. 5 lần sự cố vỡ ống đều được “đổ tại” cho nền đất yếu, nhưng đến nay, các đơn vị của Vinaconex liên quan đến dự án đường ống này chưa có động thái gì để “cụ thể hóa” vấn đề địa chất trên Đại lộ Thăng Long.

“Đúng là yếu tố địa chất ở khu vực Đại lộ Thăng Long yếu, do đó khi thi công các công trình thì việc xử lý nền cần được làm cẩn trọng. Những sự cố vỡ đường ống nước có thể do làm nền quá yếu khiến một biến động rất nhẹ của lớp địa tầng cũng gây ra nứt vỡ cho hệ thống ống chạy song song với tuyến đường này”, TS Lê Huy Minh - Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu nhận định với PV Báo GĐ&XH.

Theo TS Minh, vấn đề này bắt nguồn từ việc thi công, bởi nền đất dẫu có yếu cũng không thể không có phương án khắc phục, cũng không yếu đến mức “bó tay”. Thậm chí, theo TS Minh, các cơ quan chuyên môn của Viện Vật lý địa cầu chưa từng được mời đo đạc, khảo sát địa chất dự án đường ống này trước đây và kể cả sau các sự cố vỡ ống.

 

Cục Giám định chất lượng (Bộ Xây dựng) cho biết sẽ thanh kiểm tra chất lượng đường ống nước dẫn sạch từ Nhà máy nước Sông Đà về Hà Nội. Đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra hiện trường đường ống và nhà máy sản xuất đường ống cốt sợi thủy tinh, xem xét hồ sơ nghiệm thu trong thi công… để đưa ra kết luận về nguyên nhân vỡ ống to chuc su kien.

 

Việt Nguyễn